English

Ol Mobael App

Ol app oli stap kamap long wan impoten wei blong yumi save komuniket mo aksesem intenet long ol fon, tablet mo TV blong yumi.

Yumi yusum olgeta blong plei gem, sendem mesej, jekem nius mo weta mo ol map mo navigesen sevis. Hem i kam antap tu long saed we yumi yusum olgeta blong mekem banking blong yumi.  Taem we ol app oli provaedem wan simpol mo isi wei blong aksesem ol gudfala konten mo sevises, hem i impoten blong yu luksave hao blong yusum olgeta long wan sef mo sekua wei

Hemia samfala tip blong givhan long yu blong yu yusum gud ol smat divaes blong yu mo ol app mo hao blong yusum olgeta wetem konfidens.

Instalem ol app long ol rekognaesed app stoa

Hem i posibol blong samfala app oli save eksploitem mobael divaes blong yu taem oli instolem. Ol janis ia i stap inkris taem yu instolem wan app long wan sos we i no hones mo yu no save long hem. Eksampol, wan man i save tekem wan popula peid-for app, afta adem ol iligol elemen ale oli oferem i fri long ol ‘buletin bod’ o ol ‘pia –to- pia’ netwok. Taem app ia oli instolem long fon blong yu, bae haka i save tekem kontrol long hanset, mekem ol kol, mekem yu pem ol jaj long SMS be i no askem pemisen blong yu, sendem mo intesep SMS mo voismel mesej. Bae yu no luksave se wan samting i rong go kasem hem i let tumas.

From hemia, avoidem ol app long ol sos we yu no rekognaesem, olsem long ‘buletin’ bod o ol ‘pia – to pia’ netwok. Insted, yu daonlodem ol app blong yu long ol ofisal stoa. Main samting, praktisim kosen, yu mekem risej blong ol app mo jekem ol riviu bifo yu wan daonlodem.

Konsiderem ol konten reiting

Ol App long samfala popula app stoa oli provaedem ol konten reiting. Ol reiting oli givhan long yu blong yu save jajem sapos wan app i stret o no blong ol smol pikinini.

Oltaem, ol reiting ia bae oli givim gaedens long saed blong konten mo intensiti blong ol tim olsem vaelens, ofensiv lanwis, seksual konten o drag referens. Yu sud save se wanwan app stoa i gat konten reiting polisi blong hem hemwan. Hemia i minim se ol reiting bae oli defren long wanwan app stoa.

Plis notem se ol reiting ia oli rilet long konten long ol app. Sapos yu yusum ol app we oli alaom yu o pikinini blong yu blong konek long intenet mo aksesem konten aotsaed long app, maet yu wantem blong konsiderem ol narafala divaes-level o netwok-level proteksen, ol filta o ol sef sej opsen. I gat moa ditel long ol samting ia long http://www.internetmatters.org/technologies/parental-controls.html

Yu mas luksave wanem ol pemisen yu stap alaowem.

Taem yu daonlodem wan app, oltaem bae i askem long yu weta yu aksesem sam kaen sistem o data long divaes blong yu. Hemia oli save olsem ‘pemisen rikwes’ o wan ‘pemisen’ Eksampol, ol navigesen app maet oli askem pemisen blong yusum ‘karen lokesen’ blong yu blong provaedem ol akuret daereksen mo lokesen infomesen. Ol foto edit app maet oli askem yu blong gat akses long ol foto blong yu blong yu save editim ol foto we yu tekem long hanset long app ia.

Oli bin agri se ol divelopa oli sud rikwestem ol data mo ol fija daerekli we i nesesari blong app ia i ranem. Be samfala app maet oli save rikwestem ol adisenal pemisen we i go moa long wanem hem i nesesari blong wan kaen app we oli asksem blong fanksen.

Blong protektem ol pesonal infomesen blong yu, yu mas ridim gud pemisen blong daonlod o taem oli promptem mo ensure se yu komfotebol wetem infomesen we yu otoraesem app blong yusum.

Sapos yu no kamfotebol wetem ol rikwes pemisen, yu sud dinaem rikwes o sejem wan narafala app.

Tritim fon blong yu olsem wallet blong yu

Yusum wan smatfon blong manejem mani blong yu we i kam moa popula tede. I gat ol klia advantej blong mobael banking: ol app oli oferem wan simpla mo mo hem i stret wei blong blong bank taem yu stap muv, moa i sevem taem blong yu mo mani. Be, i gat ol risk tu olsem se yu stap storem sensitiv infomsesen long mobael divaes blong yu we wan man blong frod i save yusum. From hemia, yu nid blong rimemba samfala gudfala besik habit, eksampol hem i impoten blong logaot long ol banking app; yu daonlod nomo long ol ofisal app stoa; yu no jenisim ol faktri sekuriti seting long fon blong yu; mo paswod –protek long fon blong yu.

Yu mas luksave ol kost, espeseli long taem blong roming mo in-app pejes.

Ol app oli save konsumum data we i save yusum moa long mobael data alawans blong yu. Sapos yu no keaful blong monitorem data yusej blong yu, yu save yusumap ol data alaowans blong yu mo i save gat ol ekstra jaj. Fulap ol mobael provaeda naoia oli oferem ol onlaen monitoring tul o ol app blong alaoem yu blong jekem yusej blong yu long wan isi wei. Mo tu, taem yu yusum ol app abrod i save kosem yu blong gat ol bigfala bil. Tingting blong swijim of ol mobael data roming taem yu go samples blong givhan long yu blong yu no fesem ol bigfala bil ia. Ofcom hem i UK komunikesen reguleta, jekemaot ol video gaed blong olgeta we i soem yu hao blong mekem long samfala popula hanset. Blong gat infomesen olsem wanem yu save yusum ol app abrod long wan sef way lukluk long gaed blong OFcom long saed blong mobael roming. Fulap app, oli fri mo oli pem finis, oli oferem ol opsenal ekstra long wan kost. Olgeta ia oli save long olgeta olsem in-app pejes Eksampol, maet yu mas mekem wan in-app pejes blong kontinu blong pem wan gem afta long wan level we yu stap long hem, o yu spidimap gemplei. In-app pejesing i save kam wan konsen long ol peren from ol pikinini blong olgeta oli yusum mobael divaes mo i save kosem ol hae jaj long wan akaon we peren oli no save. Olgeta we oli wantem kontrol ol anwanted in-app pejes oli save mekem taem oli yusum ol fulap kaen tul we oli availebol akros long ol app stoa we oli rekognaesem olgeta. Olsem i gat samfala operating sistem we oli alaoem yu blong gat wan paskod blong wanwan daonload o pejes.

Samfala mobael handset oli alaoem yu blong yu disebelem ol in-app pejes evriwan. Ofcom’s video gaed bae i soem yu hao blong mekem. Ol skrinsot ia oli stap soem se ol seting maet oli defren we hem ia i dipen long hanset o vesen blong OS we oli bin instolem.

Oltaem kliaremaot ol app we yu no yusum

Hamas app yu gat long divaes blong yu – mo hamas long olgeta nao yu stap yusum? Hem i nomol blong luk se klosap haf long ol app we oli daolodem oli no yusum olgeta regulali. Taem yu fulumap divaes blong yu wetem fulap long ol app we yu no nidim bae i save afektem pefomans blong divaes blong yu. Bae oli no tekemap spes nomo, be sam app ia oli stap run nomo long bakgraon we i save mekem divaes blong yu i slo mo drenem batri blong yu. Go tru long app mo rimuvum olgeta we yu nomo yusum. Blong olgeta ap we yu stap yusum oltaem, yu mas apdetem olgeta blong i save fiksim ol app perfomans o sekuriti isu.

‘Klinim’ fon blong yu

Sapos yu disaed blong donetem, salem o risaekelem wan olfala mobael fon o tablet, mekem sua se yu delitim ol data mo ol app fastaem nogud man we divaes i go long hem i save aksesem olgeta. Yu sud save faenem wan ‘faktri riset’ opsen long divaes seting blong yu be nomo opsen ia maet i no save delitim evri pesonal infomesen blong yu long divaes ia.