Wan mani miul hem i wan peson we i stap transferem ol mani we oli stilim i go bitwin ol defdefren kantri, samtaem bae oli no save se oli stap yusum olgeta blong karemaot frod. Hemia hem i wan fom blong mani londering. Wod ia ‘miul’ i kamap long ekspresen ia ‘drag miul’, hemia hem i wan pesen we oli listim hem blong stap transpotem ol drag long bihaf long ol dila.
Nating we mani miul ia hem i nogat pat long kraem ia we oli stap mekem mani – mo hem i noawe se oli stap handlem ol iligol fan – oli stap akt i no folem loa.
Ol risk
- Taem oli aprojem yu blong depositim ol fan o mani long akaon blong yu afta bae oli transferem i go samples (oltaem long wan narafala kantri), oli save givim wan komisen o from oli treten yu.
- Taem oli oferem yu wan ‘job’ we i involvem transferem mani i go long akaon blong yu.
- Ol frodman ia bae oli gat aksem long bank akaon blong yu blong oli save transferem ol mani we oli stilim.
- Taem ol polis oli tresem mani ia bae oli jajem man. Ol bank mo polis oli gat wan hae diteksen reit blong mani miuling mo penaliti blong hem taem yu fesem loa bae i strong, mo yu save go long prison. Taem oli faenem yu long mani miuling, hem i save afktem emploimen o edukesen blong yu, mo long fiuja blong yu.
Gadem yuwan long mani miuling
- Yu mas gat wari long ol ofa blong wok we oli askem yu blong transferem ol mani blong ol narafala pipol i go long akaon blong yu afta oli tekemaot long bank akaon blong yu. Yu jekem se man we i stap oferem wok ia long yu hem i folem loa.
- Yu mas gat wari blong ol imel o ol narafala aproj we oli stetem se olgeta oli blong wan ovasi kampani mo oli stap lukaotem ‘wan lokol representativ’ long saed long ‘mani transfe ejen’ o ‘peimen prosesing ajen’ blong akt long bihaf long olgeta long wan period blong taem, hemia blong avodem ol hae transaksen jajes o ol lokol taks.
- Yu neva alaom bank akaon blong yu long wan narafala man bae i yusum.
- Yu neva talemaot bank akaon login ditel blong yu – yusanem, paswod, mo otentikesen – long wan narafala man blong oferem infomesen long olgeta o yu keales long saed long praevesi.
- From nomo wan fren o famle memba i stap transferem mani long bihaf long ol narafala, hem i no minim se hemia hem i stret samting blong mekem.
- Nating we yu nidim mani, yu no involve long mani miuling. Mo rimemba se….. sapos wan samting i luk gud tumas blong i tru, maet i olsem.
Sapos yu saspek se oli man oli wantem yu blong kam wan mani miul
- Yu no letem olgeta oli temptem yu blong yu tekpat.
Moa infomesen
- Ol studen nao ol frodsta mo frod man oli tagetem olgeta oltaem blong oli kam ol mani miul. Sapos yu gat samfala daot, toktok long mani advaesa blong yu.
Sapos yu bin talemaot ol bank akaon ditel blong yu finis mo risivim mani long akaon blong yu mo yu tingse maet yu wan mani miul skam.
- Kontaktem bank kwiktaem.
- Ripotem long polis.